Skip to main content

Raymii.org Raymii.org Logo

Quis custodiet ipsos custodes?
Home | About | All pages | Cluster Status | RSS Feed

RET Metro ZUB

Published: 02-01-2006 | Author: Remy van Elst | Text only version of this article


❗ This post is over eighteen years old. It may no longer be up to date. Opinions may have changed.


Daar RETMetro.nl in 2016 opgehouden is te bestaan is getracht een aantal artikelen te herstellen zodat waardevolle informatie beschikbaar blijft. Dit is een een op een kopie van de betreffende pagina op RETMetro.nl tenzij anders aangegeven.

Source

Zug Beeinflussung (ZUB)

Op de trajecten van RandstadRail wordt het beveiligingssysteem ZUB 222c gebruikt. ZUB staat voor ZUg Beeinflussung en de leverancier is het Duitse Siemens. ZUB is een puntsgewijs spoorbeveiligingsysteem, dat gebruikt maakt van buitenseinen. Deze zijn leidend voor de bestuurder. De bestuurder ontvangt ook informatie in zijn cabine over het sein dat hij nadert of passeert, maar die informatie dient ter ondersteuning. Het systeem is daarom in grote mate afwijkend van het reguliere ATB-systeem van de Rotterdamse metro.

img

ZUB is in grote mate afwijkend van ATB, met name omdat het gebruik maakt van buitenseinen.

IXL-stations

Het hart van ZUB wordt gevormd door de IXL-stations, die verspreid langs de RandstadRail-trajecten staan. IXL is een interlockingsysteem dat wissels, seinen en overwegen aanstuurt, controleert en bewaakt. Met behulp van assentellers wordt vastgesteld of een spoorgedeelte al dan niet bezet is door een ander voertuig. ZUB controleert of de toegestane snelheid in het blok waar de trein zich bevindt niet overschreden wordt. Wanneer de snelheid overschreden wordt, zal de treininstallatie waarschuwen en zo nodig ingrijpen. De mate van de ingreep hangt af van de snelheidsoverschrijding.

Snelheid - Reactie treininstallatie

  • 0 km/h boven toegestane snelheid: Tractie opnemen onmogelijk
  • 2 km/h boven toegestane snelheid: Dwangrem-ingreep met bedrijfsrem (66% remkoppel) tot onder de maximum toegestane snelheid.
  • 5 km/h boven toegestane snelheid: Dwangrem-ingreep met bedrijfsrem (100% remkoppel) tot stilstand.

Puntsgewijs spoorbeveiligingssysteem

ZUB is een puntsgewijs spoorbeveiligingssysteem. Dit betekent dat er bij elk lichtsein nieuwe informatie uitgewisseld wordt tussen het voertuig en het spoorbeveiligingsysteem. Deze communicatie vindt plaats via een signaal tussen de baankoppelspoel, die dicht in de buurt van ieder lichtsein geplaatst is, en de treinkoppelspoel, die op ieder kopdraaistel gemonteerd is aan de rechterzijde.

img

Treinkoppelspoel aan een RSG2-rijtuig.

img

Baankoppelspoel (geel) in de buurt van een buitensein.

Een nadeel van dit systeem is dat een positieve verandering in het seinbeeld niet direct door het voertuig opgepikt wordt, in tegenstelling tot het ATB- systeem van het metronet. Pas bij het passeren van het eerstvolgende lichtsein kan nieuwe informatie ontvangen, door de verbinding treinkoppelspoel- baankoppelspoel. Omdat deze constructie op sommige locaties de exploitatie kan hinderen, is er voor gekozen om lussen (maximaal 250 meter lang) te koppelen aan de baankoppelspoel, zodat nieuwe informatie al eerder ontvangen kan worden. Dit komt de exploitatie ten goede.

IMU

De RSG2-rijtuigen (5261-5271) kunnen zelf de rijwegen aansturen middels een boordcomputer. Voor aanvang van een rit dient een code ingevoerd te worden, die aangeeft welke lijn er gereden wordt en wat de route, treinlengte en eindbestemming is. De code die aan deze informatie verbonden wordt, wordt via de treinkoppelspoel verstuurd naar IMU (Induktives Meldungsbertragungssystem). Dit is een instrument dat gemonteerd is aan een spoorstaaf en ontvangt de code en geeft deze door aan de Rijweg Instel Automaat (RIA). RIA zorgt er vervolgens voor dat er op tijd een nieuwe rijweg ingesteld wordt en volgt de voertuigen tijdens de rit. IMU-lussen liggen met name op locaties waar nieuwe of andere routes ingesteld moeten worden (begin- of keerpunten).

img

Met de boordcomputer wordt een code via de treinkoppelspoel naar IMU (op de foto de witte box) gestuurd.

Bijzonderheden van ZUB

ZUB bevat enkele bijzonderheden, die de exploitatie of de omgeving ten goede komen. Zo kan een bestuurder zelf de rijweg aanvragen. Dit is vooral handig bij het vertrekken van een station waar direct achter een overweg of overpad aangelegd is. Wanneer de stop op het station om wat voor reden dan ook langer duurt, blijft de overweg geopend en ontstaat er geen verkeershinder. Wanneer de bestuurder wil en kan vertrekken, bedient deze de knop "aanvraag vertrek". Dan wordt de rijweg ingelegd en zal er een positief seinbeeld getoond worden. Dit voorkomt dat het voertuig de overweg kan bereiken wanneer de spoorbomen nog geopend zijn.

ZUB kan ook voorkomen dat er lagevloer-voertuigen op het hogevloertraject komen en omgekeerd. Dit risico doet zich vooral voor op de stations Laan van NOI en Leidschenveen en bij emplacement Leidschendam. Aan de hand van de voertuigcode zal de Rijweg Instel Automaat het voertuig altijd naar de goede bestemming sturen. Maar bij menselijke bediening vanaf de CVL kunnen vergissingen gemaakt worden. Daarom is er bij de splitsingen een wisselstandaanwijzer aangebracht. De bestuurder moet contact opnemen met de CVL wanneer de stand op deze aanwijzer niet overeenkomt met de normale rijweg. Als het voertuig het sein toch passeert, zal het direct stilgezet worden. Dit gebeurt buiten ZUB om.

Apparatuur in RSG2-rijtuig

De bestuurderscabine van de RSG2-rijtuigen werd voor de exploitatie op de RandstadRail Erasmuslijn (lijn E) voor een gedeelte aangepast. Er werd een nieuwe snelheidsmeter, ZUB-interface en boordcomputer geplaatst. De snelheidsmeter is vergelijkbaar met die van de Bombardier-rijtuigen (type SG2/1 en MG2/1). Een gele wijzer geeft de werkelijke snelheid ("V ist") aan, een rode wijzer geeft de toegestane snelheid aan ("V soll"). De laatste wijzer geeft tevens een remcurve aan, wanneer bijvoorbeeld minder positief seinbeeld genaderd wordt.

Zoals eerder beschreven, is elke cabine voorzien van een ZUB-interface. De ZUB- interface bestaat uit een display met daarin meldingen over de status van het systeem en de toegestane snelheid in een sectie. De ZUB-interface is geplaatst direct onder de snelheidsmeter. Overigens zijn de meldingen over toegestane snelheden niet leidend voor de bestuurder, maar dienen slechts ter ondersteuning en controle. De ZUB-interface bevat vier gekleurde knoppen. ROZ (Rijden Op Zicht, geel), TEST (systeemtest, blauw), SYS (systeemstatus, wit) en REM (remingreep, rood).

Links van de snelheidsmeter is de invoerterminal voor de boordcomputer geplaatst. Het instrument bevat een display en een numeriek toetsenbord, gecombineerd met functietoetsen. De bestuurder geeft voor aanvang van een rit een code op. Deze code geeft de te berijden lijn en route aan, evenals de treinlengte en eindbestemming.

img

Aangepaste bestuurderscabine met links naast de snelheidsmeter de boordcomputer (wit) en daaronder de ZUB-interface. Links van de ZUB-interface de knop "aanvraag vertrek".

Apparatuur RSG3/SG3-rijtuig

In de RSG3/SG-rijtuigen is een combinatie-interface van ZUB en ATB ingebouwd. Het voertuig kan automatisch omschakelen van ZUB naar ATB en omgekeerd, zodra dit door de treinkoppelspoel wordt gesignaleerd. De seinbeelden worden op een iets aangepast ATB-paneel (zoals in type MG2/1 en SG2/1) getoond. De knop "aanvraag vertrek" is gentegreerd bij de rij/remhendel, bij de bediening voor richtingaanwijzers, pantograaf en railremmen. De informatie voor IMU is opgenomen in het Rijtuig Informatie Systeem (RIS).

img

ZUB/ATB-interface in RSG3-rijtuig 5502.

Seinbeelden ZUB

Rood

Stop, passeren van het sein is niet toegestaan.

Rood-Geel

Het eerstvolgende blok is bezet, passeren is toegestaan met een maximale snelheid van 10 km/h. Dit seinbeeld wordt vooral gebruikt om voertuigen te koppelen.

Geel

Het eerstvolgende blok is vrij, passeren van het sein is toegestaan. De snelheid dient verminderd te worden om voor het volgende sein te kunnen stoppen.

Geel, ondersteund door cijfer

Het eerstvolgende blok is vrij, passeren van het sein is toegestaan met de maximale snelheid die door het cijfer in tientallen km/h aangegeven wordt. De snelheid dient verminderd te worden om voor het volgende sein te kunnen stoppen.

Groen, ondersteund door cijfer

De eerstvolgende twee blokken zijn vrij. Passeren van het sein is toegestaan met de maximale snelheid die door het cijfer in tientallen km/h aangegeven wordt.

Groen, ondersteund met knipperend cijfer

De eerstvolgende twee blokken zijn vrij. Passeren van het sein is toegestaan. De snelheid dient verminderd te worden naar de maximale snelheid die door het cijfer in tientallen km/h aangegeven wordt. Deze snelheid moet bij het eerstvolgende sein bereikt zijn.

Tags: blog , metro , static